Altın'da neler oluyor
son zamanlarda altında müthiş değer yükselişinin nedeni nedir? Aslında temel neden zaten açık. O da Arz-talep. Ancak neden bu kadar talep edildiğinin nedeni ise asılda biraz muamma.
Kaynaklara göre en büyük neden Amerika birleşik devletleri, avrupa birliğinin bazı üyelerinin (bunlara PIGS denir, anlamı domuz ancak Portekiz, Irlanda, Yunaniztan ve ispanyanın baş harflerinden oluşuyor) bütçelerinde bulunan büyük açıklar ve borçları. Eh yakın zamanda bunların içinde ingiltere ve finlandiyayı da görebiliriz. İngiltere de de problem büyük olduğu söyleniyor ancak gerek dünya ve finans piyasalarındaki siyasi etkileri gerekse bilinçli medyası sayesinde bunlar örtülüyor.
Özellikle USA ve PIGS in borç miktarları gelirlerinin kat be kat üzerinde olduğundan bu ekonomi üzerinde "borçlarını ödeyemeyecek hale gelebilirler" korkusunu getiriyor. Bu ülkelerin parabirimleri de bu durumda değer kaybediyor, çünkü üretim yapan gelişen ülkeler bu ülkelere ürün ve servis verirken USA ve PIGS yada avrupa biriliği ülkeleri bunlara para veriyor ancak tabi nereye kadar? zira çin amerikaya kendi rezervlerinde biriken trilyon doların karşılığını sormaya başlamıştı.
Basit mantıkla düşünüldüğünde size mal verene siz kağıt parçası vermeye çalışıyorsunuz algısı doğuyor. Bildiğiniz gibi bir ülkenin parası o ülkenin borcu anlamına geliyor. Yani sizin ülkenizde ne kadar başka bir ülkenin para birimi varsa o ülke size o kadar borçlu olmuş oluyor.
Şimdi bütün bu unsurların yanı sıra mal alan ülke sattığından fazla dışarıdan alım yapıyorsa bu da o ülke de cari açık oluşmasına ve ticari dengesizlik oluşmasına neden oluyor. Yani zaten paranız başka bir yerde bir de bunu karşılayacak üretim ve satış yapamıyorsunuz üstüne üstlük birde borçlanma yapıp kamu hizmetleri gibi getirisi olmayan ancak mecbur olduğunuz harcamalar var.
Tüm bunlar bir araya geldiğinde size borç verenler para biriminizle iş yapanlar sorular sormaya başlıyor mesela bu paranın karşılığı var mı, bu borçları ödeyebilecekmisiniz evet se nasıl, kaynak nedir.
Eğer bunlara tatmin edici bir cevap veremezseniz yatırımcılar güvenli limanlara yönelmeye başlar bu da kesin olarak herzaman değeri olan, algılardan bağımsız metalar, altın gümüş vb gibi.
Yani güvenmeyen yatırımcı bu talebi arttırır zaten arzı sınırlı olan bu metalar birden bire veya kademe kademe yükselmeye başlar. o ülkenin para birimi aslıdan gerçek değeri olan bir şeye karşı tekrar fiyatlanmaya başlar yani değer kaybeder.
2008 global krizinden sonra dünya başka bir gerçekle yüzleşmeye gidiyor ve belkide bu yüzleşme global krizden daha derin etkilere sahip olacak. Ve sonunda kazananlar yüksek altın rezervlerine sahip olanlar olacaklar.
